İçindekiler
Kompost Nedir?
Kompost gübre, bitkisel veya hayvansal gıda atıklarının zamanla aşınarak çürümesi ile ortaya çıkan organik maddelerdir.
Kompost Ne İşe Yarar?
Kompostlar gübre yerine kullanılabildikleri için gübre maliyetlerinin düşürülmesinde önemli bir rol oynarlar. Çünkü kompostun en büyük avantajlarından birisi organik atık maddelerin değerlendirilip, toprak için tekrardan kullanıma sunulmasıdır. Dünyada her yıl 1.3 milyar ton gıdanın çöpe gittiğini biliyoruz. Bu atık gıdaları kompost yaparak doğaya kazandırmanın çevre kirliliği ve israfı önlemek açısından çok faydalı bir şey olduğunun farkına varmalıyız.
Tamamen organik oldukları için toprağa herhangi bir zehirli atık vb. maddelerin yayılması söz konusu değildir. Kompost kullanımının ekolojik dengeyi bozmadığını ve bitkilerin azot bakımından organik gelişimlerine katkı sağladığını da söylemekte fayda var. Organik üretimin arttırılması ve topraklarımızın organik gübrelerle beslenmesiyle birlikte tarım alanlarında kaybettiğimiz toprak miktarı azalacaktır. Gelecek nesilerimiz daha sağlıklı ve sürdürülebilir bir tarım alanlarına sahip olmuş olacaktır.
Özellikle bitkilere atılan kimyasal gübrelerin revaçta olduğu şu dönemde, kompost üretimi yapmak hem organik tarım sektörünün gelişmesini hem de gübre ihracatını arttırarak ülkemize döviz girmesini sağlayan, gelişme potansiyeli yüksek bir sektördür.
Organik ve doğal tarımı desteklemek için evlerde kendi çöplerinizdeki organik ve dönüştürülebilir atıkları ayırarak, evde kendi kompost gübrenizi yapabilirsiniz.
Kompost Gübre Nerelerde Kullanılır?
Hemen hemen her bitkinin gelişimi için takviye olarak kullanabilirsiniz. Özellikle evlerde saksıda domates biber vb. ürünlerin yetiştiriciliğini yapıyorsanız kimyasal gübrelere ekstradan hiçbir ücret ödemeden tamamen sağlıklı ve organik kompostlarınızı kullanabilirsiniz. Eğer bahçecilikle uğraşıyorsanız Bahçecilikte Kullanılan Malzemeler ve Bahçıvan Ekipmanları Nelerdir? adlı makalemizi de inceleyebilirsiniz.
Kompost Yapımında Kullanılan Atıklar Nelerdir?
- Sebze ve meyve kabukları (Azot İçerir)
- Sap saman artıkları (Karbon İçerir)
- Çaydanlıkta kalan çay atıkları (Azot İçerir)
- Yumurta Kabukları (Azot İçerir)
- Bahçenizdeki çimler (Azot İçerir)
- Ağaçlardan dökülen yapraklar (Karbon İçerir)
- Hayvan Gübreleri (Azot İçerir)
- Kimyasal Barındırmayan Gazeteler ve Kartonlar (Karbon İçerir)
Kompost Yapımında Kullanılmaması Gereken Maddeler Nelerdir?
Kompost gübreler tamamen organik kullanım amacıyla üretilirler. Bu yüzden kompost gübre yaparken asla fabrikada işlenmiş endüstriyel atıkları kullanmayınız. Yapımında kullanacağınız her atık, tamamen organik ve daha önce herhangi bir işleme tabi tutulmamış atıklardan oluşmalıdır. Bunun dışında evcil hayvanların gübrelerini ve yabani otların tohumlarını kullanmamalısınız.
Kompost Ne Kadar Zamanda Oluşur?
Uygun ortam sıcaklığı ve nem derecesi doğru bir şekilde ayarlandığı zaman hazırladığınız kompost karışımı ortalama olarak 3 hafta gibi kısa bir sürede oluşur.
Evinizde Nasıl Kompost Yapabilirsiniz?
Bir apartman dairesinde veya bahçesi olmayan bir sitede yaşıyor olsanız bile, organik atıklarınızı toplayıp gerekli işlemleri yaparak kendi kompostunuzu üretebilirsiniz.
Evde kompost üretecekler için en kolay ve pratik üretim tekniği kırmızı Kaliforniya solucanı kullanmaktır. Bu solucanlar organik atıklarınızı en hızlı şekilde komposta dönüştüren mucizevi bir doğa işçileridir.
Öncelikle yapımda kullanacağınız atıkları uygun bulduğunuz bir kaba boşaltın.
Bu işlemin ardından kabın altına birkaç santim derinliğinde ıslak olarak dal, yaprak ve saman koyun. Bu işlem suyun drenajına ve kompostun havalandırılmasına yardımcı olur.
Kompost malzemeleriniz katmanlar halinde kaba boşaltılır, bunlar nemli olanlar ve kuru olanlar olmak üzere ikiye ayrılır.
Nemli maddeler: Gıda artıkları, çay poşetleri vb. atıklardır.
Kuru maddeler: saman, yapraklar, ağaç dalları ve kartonlardır.
Kompost yığınını harekete geçirmek için katman halinde yerleştirdiğiniz maddelerin arasındaki karbon ve azot dengesini iyi ayarlamaya çalışın. İyi ve dengeli hazırlanmış karbon/azot dengesi üretim İşlemini hızlandırmada size yardımcı olacaktır.
Kompostunuzu her zaman nemli tutmaya özen gösterin. Suyun yeterli düzeyde olmadığı zamanlarda ilave olarak su atabilirsiniz. Ancak suyu gereğinden fazla atmamaya dikkat edin.
Hazırladığınız kabı çok soğuklara maruz bırakmayın. Sıfırın altındaki derecelerde solucanlarınız soğuğun etkisi ile işlevlerini kaybederek besin tüketimlerini azaltacaklardır. Bu yüzden kompostunuzu iyi bir şekilde muhafaza etmeli, dış etmenlerden korumalısınız.
2-3 Günde bir düzenli olarak karıştırın. Karıştırma işlemi yaptığınızda solucanlarınızın daha fazla hava almasını sağlayıp, oksijen düzeylerini arttırmış olacaksınız. Bu nedenle hiç aksatmadan en az 4 günde bir hazırladığınız kompostunuzu karıştırmanız gerekir.
Oluştururken kullandığınız kabın büyüklüğüne ve solucan miktarınıza bağlı olarak yeni katmanlar ekleyebilirsiniz. Çünkü bir kırmızı kaliforniya solucanı, bir gün içerisinde kendi ağırlığının yarısı kadar kompost gübre üretebilir. Eğer yeterli düzeyde solucanlarınız varsa bir katman daha oluşturmanızı tavsiye ederiz.
Evde nasıl yapılacağı ile ilgili videolu anlatımı buradan izleyebilirsiniz.
